ความเป็นมา
ดริพเทค (DripTech) เป็นบริษัทที่จัดตั้งขึ้นในมลรัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐอเมริกา (เป็นผลผลิตของ the Silicon Valley-based company) เมื่อ 11 มกราคม ค.ศ. 2012 เป็นกิจการที่มุ่งสร้างระบบชลประทานน้ำหยดสำหรับเกษตรกรรายย่อยในประเทศกำลังพัฒนา ซึ่งมีข้อมูลความสามารถจะเข้าถึงระบบน้ำของบุคคลได้เพียง 20% ของโลก ในขณะที่ระบบชลประทานขนาดใหญ่ก็ไม่เหมาะสมกับลักษณะของการใช้ประโยชน์ที่ดินแบบรายย่อยของเกษตรกร บริษัทมีฐานการผลิตสำหรับผลิตภัณฑ์และระบบเพื่อร่วมจัดการแก้ไขปัญหาความยากจนในประเทศกำลังพัฒนานี้ ที่เมืองปูเน่ (Pune) ของอินเดีย และกรุงปักกิ่งของจีน หลักคิดของบริษัทมุ่งจัดการใช้ประโยชน์จากน้ำที่เหมาะสมต่อการเติบโตของพืช มากกว่าการให้น้ำแบบรดบนดินหรือแบบฝักบัว ด้วยระบบดังกล่าวของบริษัทดริพเทค ได้ช่วยลดต้นทุนสำหรับกิจการที่ริเริ่มให้ภาคเกษตรลดต้นทุนลง และช่วยทำให้เกษตรกรรายย่อย/ที่เริ่มต้นใหม่ ๆ สามารถเข้าสู่ระบบตลาดหรือระบบเศรษฐกิจได้แบบมีความได้เปรียบแบบไร้คู่แข่ง
บริษัทดริพเทค ถือได้ว่าเป็นกิจการมุ่งแสวงหากำไรของวิสาหกิจเพื่อสังคม (a for profit social enterprise) ที่สร้างสรรค์ระบบชลประทานแบบน้ำหยด ที่สามารถใช้งานได้อย่างมีประสิทธิภาพของเกษตรกรรายย่อยที่จะมีที่ทำกินแบบกระจัดกระจาย (small-plot farmers) กิจการของบริษัทนี้เป็นกิจการร่วมทุนระหว่างกองทุนเพื่อสังคมของโฆสลา อิมแพค กับบริษัท Westlake Chemical Corporation of Houston, Texas โดยมี ปีเตอร์ ไฟรค์แมน (Peter Frykman) เป็นผู้ก่อตั้งและดำรงตำแหน่งเป็นประธานเจ้าหน้าที่บริหารของบริษัทดริพเทค เน้นว่า เป็นกิจการที่แสดงให้เห็นถึงความสามารถจัดการแก้ไขปัญหาสังคมที่ไม่เคยได้รับการจัดการมาก่อนอย่างเป็นระบบ (โดยกลไกโดยตรงของภาครัฐ) และการระดมทุนในรูปแบบใหม่ของกองทุนเพื่อสังคม (ซึ่งเป็นกลไกใหม่ของระบบตลาดทุน ซึ่งเป็นส่วนผสมของการลงทุนของปัจเจก-เอกชน ที่หวังผลร่วมในการจัดการปัญหาทางสังคมร่วมกับกองทุน) และสามารถขยายขนาดความสามารถในการจัดการให้ขยายตัวไปได้อีก ทั้งนี้ก็เพราะเกษตรกรรายย่อยแบบกระจัดกระจายนี้ มีมากถึง 600 ล้านราย
การดำเนินงานของกระบวนการพัฒนา
การพัฒนาระบบชลประทานน้ำหยดเพื่อเกษตรกรรายย่อย ระบบของดริพเทค ใช้ระบบแรงดันต่ำ ปราศจากการอุดตัน ง่ายต่อการติดตั้งและบำรุงรักษาโดยเกษตรกร ซึ่งมีความแตกต่างอย่างสิ้นเชิงกับระบบน้ำหยดทั่วไป เป็นผลงานจากการวิจัยในระหว่างการศึกษาปริญญาโทวิศวกรรมเครื่องกลที่ Stanford University และการเดินทางไปศึกษาภาคสนามที่เอธิโอเปียของโฟร์แมนเพื่อศึกษาปริญญาเอกในเรื่องนี้โดยตรงตามหลักสูตรของ Stanford University การบริหารงานของบริษัทได้รับความร่วมมือจากผู้บริหารหลายองค์กรมาร่วมเป็นที่ปรึกษาเพื่อการพัฒนางานเพื่อสังคมนี้ด้วย รวมทั้งผู้บริหารองค์กรที่มีชื่อเสียง เช่น Hasso Plattner Institute of Design at Stanford ซึ่งเป็นสถาบันออกแบบทั้งแบบของอุตสาหกรรม ผลิตภัณฑ์ อุปกรณ์เครื่องมือ ตลอดจนงานด้านศิลปะ และแฟชั่น ฯลฯ และ International Development Enterprise (IDE) ซึ่งเป็นองค์กรพัฒนาเอกชนระหว่างประเทศ เป็นต้น การลงทุนในอินเดียบริษัทดริพเทค ได้ร่วมทุนกับพันธมิตรท้องถิ่นซึ่งเป็นเจ้าของกิจการขนาดใหญ่ของท้องถิ่น คือ บริษัท Godrej โดยเริ่มบริการในรัฐการ์นาตากา (Karnataka) และรัฐมหาราชทรา (Maharashtra)
ผลลัพธ์
บริษัทดริพเทค ได้รับรางวัลชนะเลิศของ Social Venture Network Innovation Award Winner ประจำปี ค.ศ. 2012 ซึ่งจัดขึ้นโดย World Economic Forum Technology Pioneer โดยที่ก่อนหน้านี้ ในปี ค.ศ. 2009 ก็ได้รับรางวัล Tech Award Laureate for Technology Benefiting Humanity
การทำงานแก้ไขปัญหาการขาดแคลนและการใช้น้ำโดยระบบน้ำหยดของเกษตรกรรายย่อยที่มีที่ดินใช้ประโยชน์แบบกระจัดกระจายของบริษัทดริพเทค มีผลทำให้มีผลผลิตเพิ่มขึ้นจากเดิม 20-50% ลดจำนวนแรงงานลง ลดการใช้ไฟฟ้าสำหรับสูบน้ำ ทำให้มีต้นทำการผลิตโดยรวมต่ำกว่าการผลิตโดยระบบอื่นไปถึง 50%
เฉพาะในอินเดียบริษัทมีจำนวนเกษตรกรที่ใช้บริการนี้มากขึ้นจาก 12,000 รายในปี ค.ศ. 2013 เป็น 17,000 รายในปี ค.ศ. 2014
สรุป
กรณีศึกษาผลิตภัณฑ์และระบบชลประทานน้ำหยดของบริษัทดริพเทค ข้างต้น จะเห็นถึงบทบาทของการทำงานเพื่อการแก้ไขปัญหาของสังคมที่ไม่เคยได้รับการจัดการแก้ไขมาก่อน ทั้งนี้ก็เพราะการจัดการแต่เดิมให้ความสำคัญไปยังระบบน้ำชลประทานขนาดใหญ่ ซึ่งเป็นระบบที่ไม่สามารถจัดการต่อปัญหาของเกษตรกรรายย่อยที่มีที่ดินทำกินกระจัดกระจาย (small – plot farmer) แต่ด้วยการพัฒนาระบบขึ้นใหม่ของบริษัทที่เป็นระบบแรงดันต่ำ ปราศจากการอุดตัน ง่ายต่อการติดตั้งและบำรุงรักษาโดยเกษตรกร เป็นระบบน้ำที่เจาะจงไปยังพืชมากกว่าการราดน้ำไปพื้นดิน
บรรณานุกรม:
Driptech India Pvt. Ltd. (2017). Transferring Technology to the small Farm Holders. Retrieve from
http://www.driptech.com/downloads/A_Round_press_release_final.pdf
Sankalp Forum. (2012). Sankalp Summit 2012. Retrieve from
https://www.sankalpforum.com/wp-content/uploads/2021/09/f58adb_e0c088cb289c4c55a9e2da140af8256e.pdf
เรียบเรียงโดย
ดร.สุนทร คุณชัยมัง
ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนานวัตกรรมสังคม [Social Innovation Research and development Institute. (SIRDI)]
วิทยาลัยผู้นำและนวัตกรรมสังคม มหาวิทยาลัยรังสิต